Fransa’da Olağanüstü Hal (fr: “état d’urgence”) istisnai durumlarda yürütme erkine özel yetkiler veren bir uygulamadır.

Kasım 2015’teki Paris saldırılarının ardından, 26 Ocak 2017’de sona erecek Olağanüstü hal ilan edilmiştir.

“Olağanüstü Hal Yönetim Biçimleri”ne ilişkin hükümler, ikisi 1958 Anayasası ve üçüncüsü kanunda olmak üzere üç farklı yerde bulunur.

1. 1958 Anayasasının 16. maddesi, akut kriz zamanlarında başkana “olağanüstü yetkiler” (pouvoirs exceptionnels) sağlar.
2. Aynı Anayasanın 36. maddesi “sıkıyönetimi” (état de siège) düzenler.
3. Son olarak, 3 Nisan 1955 tarihli yasa Cumhurbaşkanı’na “olağanüstü hal” ilanı yetkisi verir.

Orijinal metni bu bağlantıda bulunabilecek Fransız Anayasasının 16. maddesi şöyledir:

(1) Cumhuriyetin kurumları, Ulusun bağımsızlığı, ülkenin toprak bütünlüğü veya uluslararası taahhütlerin yerine getirilmesi ciddi ve acil tehdit altındaysa ve anayasal kamu otoritelerinin düzenli işleyişi kesintiye uğramışsa, Cumhurbaşkanı, Başbakan, meclis başkanları ve Anayasa Konseyi ile resmi istişarelerde bulunduktan sonra, bu şartların gerektirdiği tedbirleri alacaktır.

(2) Alınan tedbirler Cumhurbaşkanı tarafından bir mesajla ulusa duyurulur.

(3) Anayasal hükümet yetkililerinin görevlerini yerine getirmek için en kısa sürede gerekli araçlara sahip olması için bu önlemler bir irade ile bildirilmesi gerekir. Anayasa Konseyine bu tedbirlere ilişkin danışılır.

(4) Meclis, (ayrıca bir çağrıya gerek olmaksızın) kendiliğinden /resen  toplanır.

(5) Millet Meclisi acil yetkilerin kullanılması sırasında tatile çıkamaz.

(6) İstisnai yetkilerin kullanılması otuz gün sonra, birinci fıkrada sayılan koşulların hala sağlanıp sağlanmadığını belirlemek için Millet Meclisi Başkanı, Senato Başkanı, altmış milletvekili veya altmış senatör Anayasa Konseyi’ne başvurabilir. Konsey, bu konuda en kısa sürede halka açık bir hüküm verir. Konsey istisnai yetkilerin kullanılmasından altmış gün sonra veya daha sonraki herhangi bir zamanda resen de benzer bir hüküm verebilir.

Orijinal metni bu bağlantıda bulunabilecek Fransız Anayasasının 36. maddesi şöyledir:

(1) Bakanlar Kurulu sıkıyönetim ilan edebilir.

(2) Sıkıyönetimin 12 günden uzun sürmesi için Parlamento onayı gerekir.

Sıkıyönetim, savaş (guerre étrangère) veya silahlı ayaklanmadan (une insurrection à main armée) kaynaklanan yakın tehlike durumunda ilan edilebilir.

Sıkıyönetim süresince gerekli görülürse, askeri yetkililer kolluk kuvvetlerini üstlenebilir. Dernek hakkı gibi temel haklar sınırlanabilir, konut ve iş yerlerinde gündüz ve gece arama yapılabilir,  hükümlüler veya bölgede oturma iznine sahip olmayanlar sınırdışı edilebilir.