6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (yTBK) 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmesiyle 818 sayılı Borçlar Kanunu (eBK) hükümleri yürürlükten kalkmıştır. Bu sitede 649 maddeden oluşan 6098 sayılı kanun ile 544 maddeden oluşan 818 sayılı kanun hükümleri arasındaki farklar incelenecektir.
yTBK’nın tümünde terim birliği sağlanmaya çalışılmıştır. Ancak Türkçe karşılığı bulunamayan, feragat, tasarruf, muacceliyet, menfaat, muvazaa, müteselsil, halefiyet, rücu, mahsup, takip, fer’i, miktar, tahsil, tazminat, ifa, ibra, kısmî ifa, iradî devir, bedel, zilyetlik, def’i, müdahale, şerh, mislî şey, fesih, hasar terimleri yTBK’da aynen kullanılmıştır. Buna karşın eBK’da kullanılan dil, kavram, deyim ve terimler arılaştırılmış, kolay anlaşılabilir ifadeye dönüştürülmüştür. Bu kapsamda,
- Akit: Sözleşme;
- Akdin in’ikadı: Sözleşmenin kurulması;
- Borç münasebeti: Borç ilişkisi;
- İcap: Öneri;
- Gaipler arasında: Hazır olmayanlar arasında;
- Zımnî kabul: Örtülü kabul;
- İltizamsız icap: Bağlayıcı olmayan öneri;
- İlân suretiyle vaat: İlân yoluyla ödül sözü verme;
- Rükunlar: Unsurlar;
- Tahrirî şekil: Yazılı şekil;
- Mutlak butlan: Kesin hükümsüzlük;
- Batıl: Hükümsüz;
- Rızadaki fesat: İrade bozukluğu;
- Gabin: Aşırı yararlanma;
- Hata: Yanılma;
- Hile: Aldatma;
- İkrah: Korkutma;
- Salâhiyeti natık vesika: Yetki belgesi;
- İcazet: Onama;
- Haksız muamele: Haksız fiil;
- İlliyet: Nedensellik;
- Iztırar hâli: Zorunluluk hâli;
- Ağır Kusur: Kast veya ağır ihmal;
- Tazminata mahsup: Tazminattan indirme;
- Taksimi kabil olmayan borç: Bölünemeyen borç;
- Borç ödemeden aciz: İfa güçsüzlüğü;
- Tediye: Ödeme;
- Munzam zarar: Aşkın zarar;
- Tecdit: Yenileme;
- Muayyen zamanlarda verilen ivazlar: Dönemsel edimler;
- Müruruzaman: Zamanaşımı;
- Müruruzamanın kat’ı: Zamanaşımının kesilmesi;
- Müruruzamanın tatili: Zamanaşımının durması;
- Talikî şart: Geciktirici koşul;
- İnfisahî şart: Bozucu koşul;
- Pey akçesi: Bağlanma parası;
- Zamânı rücu: Cayma parası;
- Cezaî şart: Ceza koşulu;
- Alacağın temliki: Alacağın devri;
- Borcun nakli: Borcun üstlenilmesi;
- Nef’i: Yarar;
- Semen: Satış bedeli;
- Ayıba karşı tekeffül: Ayıptan sorumluluk;
- Zapta karşı teminat: Zapttan sorumluluk;
- Bey’i bilvefa: Geri alım hakkı;
- Şuf’a hakkı: Önalım hakkı;
- İştira hakkı: Alım hakkı;
- Tecrübe ve muayene şartıyla satım: Beğenme koşuluyla satış;
- Muayene: Gözden geçirme;
- Müzayede: Artırma yoluyla satış;
- Tazmin etme: Giderim;
- Trampa: Mal değişim sözleşmesi;
- Mükellefiyetli bağışlama: Yüklemeli bağışlama;
- Hâsılat kirası: Ürün kirası;
- Ariyet: Kullanım ödüncü;
- Karz: Tüketim ödüncü;
- İstisna akdi: Eser sözleşmesi;
- Müteahhit: Yüklenici;
- Neşir mukavelesi: Yayım sözleşmesi;
- Nâşir: Yayımcı;
- Müvekkil: Vekâlet veren;
- Tellâllık: Simsarlık sözleşmesi;
- Vekâleti olmadan başkası hesabına tasarruf: Vekâletsiz işgörme;
- Komisyon: Komisyon sözleşmesi;
- Muhanülaleyh: Havale ödeyicisi;
- Muhalünleh: Havale alıcısı;
- Muhil: Havale eden;
- Vedia akdi: Saklama sözleşmesi;
- Mudi: Saklatan;
- Müstevdi: Saklayan;
- İstirdat: Geri alma;
- Yediemine tevdi: Güvenilir kişiye bırakma;
- Kaydı hayat ile irat: Ömür boyu gelir;
- Âdi şirket: Âdi ortaklık olarak ifade edilmiştir.
eBK’da, gerek başlıklarda, gerek madde metinlerinde daima “borç” terimi kullanılmaktadır.
- Birinci Bap: Borçların Teşekkülü,
- Birinci Fasıl: Akitten Doğan Borçlar,
- İkinci Fasıl: Haksız Muamelelerden Doğan Borçlar ve
- Üçüncü Fasıl: Haksız Bir Fiil ile Mal İktisabından Doğan Borçlar başlığını taşımaktadır.
Aynı şekilde,
- İkinci Bap: Borçların Hükmü,
- Üçüncü Bap: Borçların Sukûtu,
- Dördüncü Bap: Borçların Nev’ileri başlığı altında düzenlenmiştir.
eBK’da kullanılan “borç” terimi ile, taraflar arasındaki ilişkiden doğan dar anlamdaki borçlardan (debt) her biri değil, geniş anlamdaki borç, yani taraflar arasında kurulmuş olan hukukî ilişki; gerçek adıyla “borç ilişkisi” (obligation) ifade edilmek istenmektedir.
- eBK’da kullanılmış olan bu terimler düzeltilmiş ve
- “Borçların Teşekkülü” yerine, “Borç İlişkisinin Kaynakları”,
- “Akitten Doğan Borçlar” yerine, “Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri”,
- “Haksız Muamelelerden Doğan Borçlar” yerine, “Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri”,
- “Haksız bir Fiil ile Mal İktisabından Doğan Borçlar” yerine, “Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borç İlişkileri”,
- “Borçların Hükmü” yerine, “Borç İlişkisinin Hükümleri” şeklindeki ifadelere yer verilmiş,
- “Borçların Sukutu” ifadesi ise, “Borçların ve Borç İlişkilerinin Sona Ermesi” şeklinde arılaştırılmıştır.
Aynı şekilde, eBK’nın 182 ilâ 541’inci maddelerini kapsayan İkinci Kısmının başlığında kullanılan “AkdinMuhtelif Nevileri” ibaresi, bu kısımda düzenlenen ilişkilerin hepsinin akit (sözleşme) olmaması sebebiyle doğru olmadığından, bu başlık, yTBK’da “Özel Borç İlişkileri” olarak ifade edilmiştir.